Zmiany strukturalne radiosensybilizujących nukleozydów powinny opierać się na wprowadzeniu odpowiednich podstawników zwiększających ich wrażliwość na degradację spowodowaną przez solwatowane elektrony, które są jednym z głównych produktów radiolizy wody w warunkach niedotlenienia. 5-selenocyjanianouracyl (SeCNU) wykazuje obiecujące właściwości radiosensybilizujące. Posiada znacząco wyższą skłonność do szybkiego rozkładu przez wiązanie elektronów w stosunku do bromouracylu (BrU), który uważany jest za modelowy radiosensybilizator.
Wybrane informacje:
- 5-selenocyjanianouracyl (SeCNU) wykazuje obiecujące właściwości radiosensybilizujące ze względu na skłonność do szybkiego rozkładu pod wpływem elektronów.
- podatność SeCNU na rozkład indukowany solwatowanymi elektronami potwierdzono radiolizą stacjonarną w temperaturze pokojowej, po której przeprowadzono analizę radiolitów metodą LC-MS. – Opracowano efektywną metodę syntezy SeCNU, umożliwiającą otrzymywanie związku o wysokiej czystości i z dużą wydajnością.
- indukowanemu przyłączeniem elektronu rozkładowi SeCNU towarzyszy mniejsza bariera kinetyczna i silniejszy bodziec termodynamiczny niż rozkładowi BrU.
Radioterapia to obok chemioterapii najpopularniejsza metoda leczenia stosowana u około 50% wszystkich chorych na nowotwory. Metoda ta wykorzystuje promieniowanie jonizujące, które działa pośrednio, uszkadzając komórkowe DNA poprzez produkty radiolizy wody (szczególnie rodnik hydroksylowy). Radioterapia wywołuje jednak szereg skutków ubocznych. Wiele rodzajów nowotworów charakteryzuje zwiększona odporność na promieniowanie jonizujące (PJ), wynikająca z ich niedotlenienia – hipoksji. To pociąga za sobą konieczność zwiększenia dawek terapeutycznych PJ. Zmienione nowotworowo guzy są nawet trzykrotnie bardziej oporne na promieniowanie jonizujące niż otaczające je zdrowe tkanki, ponieważ odpowiedzialne za większość uszkodzeń DNA rodniki hydroksylowe nie działają wydajnie w warunkach beztlenowych. Jedną z metod pozwalającą zwiększyć skuteczność radioterapii jest stosowanie radiosensybilizatorów, działających w środowisku o obniżonej zawartości tlenu, np. odpowiednich pochodnych zasad nukleinowych, wcielających się do komórkowego DNA podczas jego biosyntezy.
