W ostatnich latach rośnie zapotrzebowanie na skuteczne i bezpieczne metody eliminacji drobnoustrojów wywołujących infekcje skórne wśród ludzi i zwierząt. Badacze z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed, we współpracy z naukowcami z Politechniki Wrocławskiej, opracowali nowatorskie rozwiązanie umożliwiające efektywne usuwanie drobnoustrojów odpowiedzialnych za infekcje skórne u ludzi i zwierząt, takich jak: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Candida albicans czy Dermatophilus congolensis, z powierzchni płaskich, występujących m.in. w szpitalach, laboratoriach czy przestrzeniach hodowlanych.
Opatentowane rozwiązanie umożliwia bardzo wydajne usuwanie drobnoustrojów za pomocą nowatorskiego układu wykorzystującego zimną plazmę atmosferyczną (ang. Cold Atmospheric Pressure Plasma, CAPP), generowaną w formie wyładowań barierowych (ang. Dielectric Barrier Discharge, DBD) w postaci strugi gazowej.
Wynalazek może znaleźć zastosowanie w efektywnej sterylizacji powierzchni w zróżnicowanych przestrzeniach i tym samym przyczynić się do obniżenia ryzyka związanego z zakażeniami wywoływanymi przez drobnoustroje chorobotwórcze.
Wyjątkowość technologii podkreśla patent europejski, przyznany Europejski Urząd Patentowy (EPO).
Nad badaniami pracowały zespoły naukowe w składzie:
- ze strony Uniwersytetu Gdańskiego: dr Agata Motyka-Pomagruk, dr hab. inż. Wojciech Śledź, dr Weronika Babińska-Wensierska, prof. dr hab. Ewa Łojkowska i słuchacze Międzyuczelnianej Szkoły Doktorskiej– mgr Michał Prusiński, mgr Jakub Orłowski z Zakładu Ochrony i Biotechnologii Roślin oraz Laboratorium Badawczo-Wdrożeniowego Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed.
- ze strony Politechniki Wrocławskiej: dr hab. inż. Anna Dzimitrowicz, prof. PWr, prof. dr hab. inż. Paweł Pohl i dr hab. inż. Piotr Jamróz, prof. PWr.
– Trudno gojące się rany stanowią źródło ostrego bądź przewlekłego bólu, co w znaczący sposób przyczynia się do obniżenia jakości życia i gorszych rokowań dla zakażonych wielolekoopornymi szczepami bakteryjnymi zwierząt hodowlanych. Szczepy bakterii izolowane z ran zwierząt, często przynależą do gatunków infekujących również pacjentów w środowisku szpitalnym. Warto podkreślić szczególną zjadliwość i trudność w zwalczeniu patogenów pozyskiwanych ze środowisk szpitalnych jak również ograniczoną skuteczność stosowanych konwencjonalnych terapii antybiotykowych, związaną z szerzącym się zjawiskiem wielolekooporności wśród drobnoustrojów. Wynalazek opracowany przez nasz Zespół ma odpowiedzieć na potrzebę skutecznej eliminacji drobnoustrojów z powierzchni na których często znajdują się przedmiotowe drobnoustroje i stanowią źródło zakażenia – wyjaśnia dr hab. inż. Wojciech Śledź.
– Od 2015 współpracujemy z naukowcami z Politechniki Wrocławskiej nad skutecznym zwalczaniem drobnoustrojów przy pomocy zimnej plazmy atmosferycznej. Wyładowania barierowe zastosowane w tym wynalazku są źródłem reaktywnych form tlenu i azotu, wolnych elektronów czy promieniowania UV o silnym działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Warto podkreślić ograniczoną możliwość uodpornienia się mikroorganizmów na metody sterylizacyjne oparte o tak złożone mechanizmy – dodaje dr Agata Motyka-Pomagruk.
Rozwiązanie zostało już przetestowane w warunkach laboratoryjnych. Uzyskany Patent Europejski otwiera możliwość szerszego wdrożenia opisanej technologii. Obecnie trwają poszukiwania firm zainteresowanych komercjalizacją technologii.
Wynalazek naukowców „Sposób eradykacji drobnoustrojów chorobotwórczych z powierzchni płaskich” został także zgłoszony do Urzędu Patentowego w Polsce, przeszedł procedurę weryfikacyjną i otrzymał ochronę patentową.
Procesy ochrony własności intelektualnej w postępowaniach przed urzędami patentowymi – europejskim i polskim, koordynowali specjaliści z Centrum Transferu Technologii UG.
Oprac: AM-P, CTT
