AKTUALNOŚCI

Sprawdź co się u nas dzieje

Przygotowania Laboratorium B-W MBW UG i GUMed do certyfikacji wg ISO 14001:2015

Przygotowania Laboratorium Badawczo-Wdrożeniowego MBW UG i GUMed, do certyfikacji systemu zarządzania wg normy ISO 14001:2015

Mokra zgnilizna to najpowszechniejsza z chorób bakteryjnych ziemniaka, rozwijająca się najczęściej dopiero w okresie przechowywania, mogąca powodować bardzo duże straty gospodarcze. Zakażone bulwy, wydzielające nieprzyjemny zapach, tworzą nowe ogniska mokrej zgnilizny, prowadząc do masowego rozprzestrzeniania się choroby. Aby ograniczyć straty powodowane przez mokrą zgniliznę bulw, należy zidentyfikować uszkodzony materiał, aby odseparować go od materiału zdrowego. Laboratorium Badawczo-Wdrożeniowe MBW UG i GUMed opracowało tańszą i szybszą metodę identyfikacji bakterii pektynolitycznych w materiale roślinnym (UP RP nr 397896), uzyskało akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (certyfikat nr AB 1760) na wykonanie badań zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02 i znajduje się na etapie wdrożenia systemu zarządzania środowiskowego, zgodnego z normą PN-EN ISO 14001:2015, który pozwoli na upowszechnienie metody wśród klientów wymagających certyfikatu środowiskowego. 

Mokra zgnilizna to najpowszechniejsza z chorób bakteryjnych ziemniaka sadzeniaka, wywoływana przez bakterie z rodzajów Dickeya i Pectobacterium. Rozwija się najczęściej w okresie przechowywania bulw ziemniaka i może powodować duże straty gospodarcze. W warunkach sprzyjających rozwojowi bakterii (wysoka temperatura oraz wilgotność) cały proces gnicia bulw może trwać zaledwie kilka dni. W miarę wzrostu temperatury rozwój choroby przebiega coraz szybciej. Zakażone bulwy tworzą nowe ogniska mokrej zgnilizny, prowadząc do masowego rozprzestrzeniania się choroby. Aby ograniczyć straty powodowane przez mokrą zgniliznę bulw ziemniaka, należy zidentyfikować uszkodzony materiał, aby odseparować go od materiału zdrowego. W Laboratorium Badawczo-Wdrożeniowym MWB UG i GUMed, w zespole pod kierownictwem prof. dr hab. Ewy Łojkowskiej w składzie: dr Natalia Kaczyńska, dr inż. Wojciech Śledź, dr Agata Motyka-Pomagruk, oraz mgr Weronika Babińska, zwalidowano (opracowaną i opatentowaną w Zakładzie Ochrony i Biotechnologii Roślin Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed), oraz uzyskano na nią akredytację PCA. Nowatorski sposób, wykorzystujący metodę Multipleks PCR, pozwala na realizację wszystkich etapów wykrywania i identyfikacji w ok. 10 godzin dla jednej próby. W porównaniu do dni/tygodni potrzebnych na wykrycie i identyfikacje bakterii za pomocą metod klasycznych, jest on kilkukrotnie skuteczniejszy. Nowa metoda jest tańsza od tradycyjnego rozwiązania, ze względu na liczbę przeprowadzonych reakcji PCR oraz zużytych materiałów w trakcie poszczególnych etapów identyfikacji i jest szczególnie przydatna, gdy istnieje potrzeba przebadania większej ilości prób. Pozwala ona na szybką i jednoznaczną identyfikację bakterii pektynolitycznych zasiedlających rośliny ziemniaka w uprawach polowych i w przechowalniach. Planowane są prace nad rozwojem metody i upowszechnieniem jej zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. W tym celu, w Laboratorium Badawczo-Wdrożeniowym MWB UG i GUMed, realizowany jest projekt, mający dostosować metodę Multiplex PCR wykrywania obecności i identyfikacji bakterii pektynolitycznych, wywołujących mokrą zgniliznę ziemniaka do warunków, które zapewnią uzyskanie certyfikatu ISO 14001 na zgodność systemu zarządzenia środowiskowego z wymaganiami normy PN-EN ISO 14001:2015. System ma zostać dodatkowo zintegrowany z wdrożonym już wcześniej systemem zarzadzania zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02 i uzyskanym certyfikatem akredytacji PCA nr AB 1760, potwierdzającym rzetelność przeprowadzanych badań w Laboratorium. Bulwy ziemniaków sadzeniaków przeznaczone na eksport muszą posiadać certyfikaty świadczące o tym, że materiał jest wolny od patogenów. Przykładowo polityka zero tolerancji dla bakterii z rodzaju Dickeya obowiązuje na terenie Egiptu czy Szkocji. Firmy zajmujące się sprzedażą ziemniaka sadzeniaka do takich krajów muszą posiadać odpowiedni certyfikat wydany przez akredytowane laboratorium. Coraz więcej firm z Polski i z zagranicy, zainteresowanych badaniami, zgłasza się do Laboratorium MBW UG i GUMed. Do podjęcia ewentualnej współpracy wymagają one jednak okazania certyfikatu ISO 14001:2015, jako, że posiadanie go wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka biznesowego dla kontrahentów. W normie PN-EN ISO 14001:2015 określono w sposób systemowy wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskowego, celem poprawy środowiskowych efektów prowadzonej działalności. Projekt wdrożenia systemu zarzadzania jakością w laboratorium oraz uzyskanie akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji na zgodność z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02 „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących” przez Laboratorium Badawczo-Wdrożeniowe MBW UG i GUMed, został sfinansowany z grantu Inkubator Innowacyjności 2.0. W ramach dalszego rozwoju Laboratorium, projekt wdrożenia certyfikatu ISO 14001:2015 wraz z integracją z systemem ISO 17025:2018, jest finansowany z 4 edycji programu „Inkubator Innowacyjności”. Celem programu Inkubator innowacyjności jest wsparcie procesu zarządzania wynikami badań naukowych i prac rozwojowych, w szczególności w zakresie transferu, wdrożenia i komercjalizacji, poprzez podnoszenie gotowości technologicznej.

Prof. Dr hab. Ewa Łojkowska jest profesorem Uniwersytetu Gdańskiego; biotechnolożka roślin, absolwentka Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 1984 roku doktor nauk rolniczych w zakresie biochemii roślin w Samodzielnej Pracowni Biochemii Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Boninie (koło Koszalina), od 1991 doktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie fitopatologii (Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Akademii Rolniczej w Poznaniu). Od 1993 roku pracowniczka Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii (MWB) UG i  Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (GUMed), od 2001 profesor tytularny, od 2004 profesor zwyczajny. Od 1994 roku kierowniczka Zakładu Ochrony i Biotechnologii Roślin MWB UG i GUMed, od 2005 do 2020 tamże kierowniczka Katedry Biotechnologii, w latach 1996–2001 prodziekan MWB UG i GUMed, 2005–2012 tamże dziekan, 2005–2012 senatorka GUMed, od 2005 do 2020 senatorka UG. W latach 2008–2020 członkini Konwentu Godności Honorowych UG, od maja 2019 do grudnia 2020 członkini Rady UG. Od 2019 przewodnicząca Komisja ds. Realizowania Polityki Społecznej Odpowiedzialności Nauki UG. W latach 1986–1988 odbyła staż na University of Wisconsin-Madison (USA), 1991–1993 w Institut National des Sciences Appliquées w Lyonie (Francja), 2001–2009 prowadziła wykłady w Università degli Studi di Perugia (Włochy). W latach 2001–2015 członkini Komitetu doradczego międzynarodowego projektu „Job Creation Biotechnology Diploma”, koordynowanego przez Università degli Studi di Perugia (Włochy). Od 2019 przewodnicząca Rady Dziedzinowej Nauk o Życiu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalistka w zakresie molekularnych czynników warunkujących chorobotwórczość bakterii, bioróżnorodności i epidemiologii bakteryjnych patogenów roślin, molekularnych podstaw odporności roślin na bakterie oraz taksonomii molekularnej. Druga grupa jej badań obejmuje zagadnienia dotyczące biologicznie czynnych, roślinnych metabolitów wtórnych, możliwości ich wykorzystania do ochrony zdrowia człowieka, biotechnologicznych metod rozmnażania rzadkich i ginących gatunków roślin (storczyki polskie, rośliny owadożerne). Twórczyni szkoły naukowej obejmującej badania bioróżnorodności, taksonomii oraz czynników molekularnych warunkujących chorobotwórczość bakteryjnych patogenów roślin.

Od 2006 przewodnicząca jury nagrody L’Oreal Polska dla Kobiet i Nauki, od 2008 prezeska Fundacji Profesora Wacława Szybalskiego, od 2002 członkini komitetu zarządzającego, a od 2010 wiceprzewodnicząca międzynarodowej organizacji ScanBalt. Od 2013 członkini jury międzynarodowego Programu International Rising Talents. Od 2021 członkini AcademiaNET i ekspert Programu RE-IMAGING EUROPA–Sustainable Agriculture and Innovation.
Odznaczona w 2001 roku Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Złotym Krzyżem Zasługi, w 2011 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
.

https://ctt.ug.edu.pl/wp-content/uploads/2020/10/dotacja1539003650.png