Jony miedzi (jony Cu2+) – trzeciego w kolejności najliczniej występującego w ludzkim organizmie metalu przejściowego – odgrywają ogromną rolę w wielu fundamentalnych procesach fizjologicznych. Miedź jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania wielu innych enzymów. Z drugiej strony, zarówno niedomiar jonów Cu2+, stanowiący m. in. symptom anemii, jak i ich nadmiar jest szkodliwy i może prowadzić do wielu zaburzeń. Wykazano, że zaburzenia fizjologicznego stężenia jonów miedzi w organizmie mogą wiązać się z rozwojem wielu chorób, takich jak m. in. choroba Alzheimera, Parkinsona, Huntingtona, miażdżyca naczyń krwionośnych, czy też zaburzenia pracy układu pokarmowego i wątroby. Z uwagi na szerokie zastosowanie miedzi należącej do metali ciężkich – sam metal jest wykorzystywany w elektrotechnice, elektronice, budownictwie i motoryzacji, zaś jego związki stanowią składniki nawozów mineralnych czy dodatków paszowych – jony Cu2+ są także istotnym elementem zanieczyszczenia środowiska. Z tego względu istotna jest ocena ilości jonów miedzi zarówno w środowisku, w tym wodzie pitnej, produktach spożywczych, jak i w materiale biologicznym.
Naukowcy Uniwersytetu Gdańskiego opracowali innowacyjny sensor, działający w oparciu o zjawisko fluorescencji, umożliwiający oznaczanie w sposób selektywny niskiego stężenia jonów miedzi w roztworach. Sensor charakteryzuje się wysoką czułością – w specjalnych warunkach możliwa jest detekcja nawet pojedynczych molekuł. Zastosowanie metody nie wymaga wykorzystania wyszukanego i drogiego sprzętu.
Metoda może znaleźć zastosowanie zwłaszcza: • przy analizie jakości odczynników chemicznych stosowanych w laboratoriach, zwłaszcza do syntezy chemicznej, pod kątem oznaczania stężenia jonów Cu2+ jako zanieczyszczeń,
• przy pomiarach stężenia jonów miedzi w wodach pitnych, w tym mineralnych i dejonizowanych, • przy pomiarach stężenia jonów w napojach spożywczych,
• przy pomiarach stężenia jonów w produktach kosmetycznych i farmaceutycznych,
• przy pomiarach stężenia jonów w materiale biologicznym.
